Αυξήσεις-σοκ στους φόρους για τα εισοδήματα του 2011

Σοκ και δέος επιφυλάσσει φέτος η Εφορία σε εκατομμύρια φορολογούμενους, καθώς οι φόροι που θα πληρώσουν για τα εισοδήματα που απέκτησαν το 2011 θα εκτιναχθούν στα ύψη, παρά το γεγονός ότι τα εισοδήματα αυτά έχουν υποστεί σημαντικές μειώσεις. Αιτία για τη δυσμενή αυτή εξέλιξη θα είναι οι επαχθείς φορολογικές ρυθμίσεις που ψήφισε η κυβέρνηση του
ΠΑΣΟΚ τον περασμένο Ιούνιο και τον περασμένο Οκτώβριο, με τις οποίες επιβλήθηκαν μειώσεις-σοκ στα αφορολόγητα όρια εισοδήματος, αυξήσεις στους συντελεστές φόρου για χαμηλά και μεσαία εισοδήματα, αυξήσεις-φωτιά στα τεκμήρια διαβίωσης για κατοικίες και ΙΧ αυτοκίνητα, περικοπές στις εκπτώσεις δαπανών για ενοίκια, δίδακτρα, ασφάλιστρα ζωής, ασφαλιστικές εισφορές, τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας, ιατρικές επισκέψεις και εξετάσεις, νοσήλια και δωρεές καθώς και σημαντική μείωση στην έκπτωση δαπανών χωρίς δικαιολογητικά για τα άτομα με αναπηρία. Επιπλέον, με τις φορομπηχτικές ρυθμίσεις που ψήφισε η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ άλλαξε επί το δυσμενέστερο για τους φορολογούμενους ο τρόπος υπολογισμού της αξίας των αποδείξεων που πρέπει να συγκεντρωθούν για την κατοχύρωση του αφορολογήτου ορίου, αυξήθηκε η επιβάρυνση των ιδιοκτητών ακινήτων με συμπληρωματικό φόρο επί των μισθωμάτων.

Ήδη, το νέο έντυπο Ε1 της φετινής φορολογικής δήλωσης είναι έτοιμο να αποσταλεί στους φορολογούμενους, που θα κληθούν να το συμπληρώσουν και να το υποβάλουν στην Εφορία εντός του τριμήνου Απριλίου-Ιουνίου 2012, προκειμένου να υπολογιστούν με τις νέες επαχθείς ρυθμίσεις οι φόροι επί των εισοδημάτων του έτους 2011.

Συνολικά, περίπου 5,5 εκατομμύρια νοικοκυριά θα κληθούν να υποβάλουν τις φορολογικές δηλώσεις για τα περυσινά τους εισοδήματα. Τα έντυπα των νέων δηλώσεων θα πρέπει να υποβληθούν ηλεκτρονικά, μέσω του διαδικτυακού συστήματος ΤΑΧΙSnet, από όσους
φορολογούμενους απέκτησαν εντός του 2011 εισοδήματα από εμπορικές επιχειρήσεις,
ελευθέρια επαγγέλματα, γεωργικές εκμεταλλεύσεις, ακίνητα και κινητές αξίες.
Μόνο οι φορολογούμενοι που απέκτησαν εισοδήματα προερχόμενα αποκλειστικά από
μισθούς και συντάξεις δεν θα είναι φέτος υποχρεωμένοι να υποβάλουν τις δηλώσεις τους ηλεκτρονικά αλλά θα έχουν το δικαίωμα υποβολής των εντύπων σε φυσική μορφή, είτε αυτοπροσώπως στις αρμόδιες Δ.Ο.Υ. είτε μέσω των Ελληνικών Ταχυδρομείων.

Από τα μέσα Ιουνίου, όταν θα αρχίσουν να αποστέλλονται τα πρώτα εκκαθαριστικά σημειώματα για τις φορολογικές δηλώσεις του τρέχοντος έτους, οι φορολογούμενοι θα διαπιστώσουν ότι φέτος πρέπει να πληρώσουν όλοι τους τεράστια ποσά στην Εφορία κι ότι κανένας πλέον δεν δικαιούται να εισπράξει επιστροφή φόρου εισοδήματος!

Η εξέλιξη αυτή θα συμβεί επειδή φέτος, κατά την εκκαθάριση των δηλώσεων που θα υποβληθούν για τα εισοδήματα του έτους 2011, θα εφαρμοστούν οι νέες φορομπηχτικές ρυθμίσεις Βενιζέλου που προβλέπουν ότι:

1) Το βασικό αφορολόγητο όριο εισοδήματος έχει μειωθεί από τις 12.000 στις 5.000 ευρώ. Μόνο για τους φορολογούμενους ηλικίας μέχρι 30 ετών, τους συνταξιούχους άνω των 65 ετών και τα άτομα με ειδικές ανάγκες που έχουν ετήσιο εισόδημα μέχρι 9.000 ευρώ ισχύει
αφορολόγητο 9.000 ευρώ.

2) Στο τμήμα του ετησίου εισοδήματος πάνω από το νέο μειωμένο βασικό αφορολόγητο όριο των 5.000 ή των 9.000 ευρώ και μέχρι το όριο του παλαιού αφορολογήτου των 12.000 ευρώ
επιβάλλεται πλέον συντελεστής φόρου 10%.

3) Τα υπόλοιπα κλιμάκια της φορολογικής κλίμακας έχουν μειωθεί από 8 σε 6 και οι συντελεστές φόρου στα κλιμάκια ετησίου εισοδήματος πάνω από τις 16.000 και μέχρι τις 40.000 ευρώ έχουν αλλάξει. Συγκεκριμένα, ο συντελεστής φόρου που αντιστοιχεί στο κλιμάκιο ετήσιου εισοδήματος από τα 16.000 έως τα 22.000 ευρώ αυξήθηκε από 24% σε 25%, ο συντελεστής φόρου του κλιμακίου εισοδήματος από τα 22.000 έως τα 26.000 ευρώ μειώθηκε από 26% σε 25%, ο συντελεστής που αντιστοιχεί στο τμήμα εισοδήματος από τα 26.000 έως τα 32.000 ευρώ αυξήθηκε από 32% σε 35% και ο συντελεστής που αναλογεί στο κλιμάκιο εισοδήματος από τα 32.000 έως τα 40.000 ευρώ μειώθηκε από 36% σε 35%.

4) Τα πρόσθετα αφορολόγητα όρια εισοδήματος που ισχύουν για τους φορολογούμενους με προστατευόμενα παιδιά αυξήθηκαν από τα 1.500 στα 2.000 ευρώ για 1 τέκνο και από τα 3.000 στα 4.000 ευρώ για 2 τέκνα, αλλά μειώθηκαν από τις 11.500 στις 7.000 ευρώ για τα 3
τέκνα και από τις 13.500 στις 10.000 ευρώ για τα 4 τέκνα. Έτσι, τα συνολικά αφορολόγητα όρια που ισχύουν για τους φορολογούμενους με προστατευόμενα τέκνα έχουν, πλέον, μειωθεί:

- από 13.500 ευρώ σε 7.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 1 τέκνο,

- από 15.000 σε 9.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 2 τέκνα,

- από 23.500 σε 12.000 ευρώ για τους τρίτεκνους,

- από 25.500 σε 15.000 ευρώ για τους φορολογούμενους με 4 τέκνα.

Τα αποτελέσματα των … παρανοϊκών αυτών ρυθμίσεων θα είναι τα εξής:

α) Οι έχοντες 1 τέκνο, ενώ μέχρι τώρα δεν πλήρωναν φόρο για ετήσιο εισόδημα μέχρι 13.500 ευρώ θα αναγκαστούν να πληρώνουν φόρους από 100 έως 730 ευρώ εάν το εισόδημά τους είναι μεγαλύτερο των 7.000 και φθάνει μέχρι τις 13.500 ευρώ, ενώ θα υποχρεωθούν να πληρώσουν φόρους αυξημένους κατά 20% έως 285,2% ή κατά 770 έως 970 ευρώ αν τα
εισοδήματά τους είναι μεγαλύτερα των 13.500 ευρώ και φθάνουν μέχρι τις 32.000 ευρώ. Εάν έχουν εισοδήματα μεγαλύτερα των 32.000 ευρώ, τότε οι πρόσθετες φορολογικές επιβαρύνσεις τους θα κυμανθούν από 890 έως 960 ευρώ.

β) Οι φορολογούμενοι με 2 προστατευόμενα τέκνα, οι οποίοι δεν πλήρωναν μέχρι τώρα φόρο εάν τα εισοδήματά τους ήταν χαμηλότερα των 12.000 ευρώ θα καταβάλουν για πρώτη φορά ετήσιους φόρους από 100 έως 840 ευρώ εάν τα εισοδήματά τους είναι μεγαλύτερα των 9.000
ευρώ και φθάνουν μέχρι τις 15.000 ευρώ. Εάν έχουν εισοδήματα μεγαλύτερα από 15.000 και μέχρι 32.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με φόρους αυξημένους κατά 22,7% έως 466,7% ή κατά 840 έως 1.040, ενώ εάν τα εισοδήματά τους είναι μεγαλύτερα των 32.000 ευρώ οι φόροι που θα καταβάλουν θα είναι αυξημένοι κατά 960 έως 1.030 ευρώ.

γ) Οι φορολογούμενοι με 3 προστατευόμενα τέκνα, οι οποίοι μέχρι τώρα δεν πλήρωναν φόρο εάν το ετήσιο εισόδημά τους δεν υπερέβαινε τις 23.500 ευρώ, θα επιβαρυνθούν για πρώτη φορά με φόρους από 180 έως 2.595 ευρώ, εφόσον τα ετήσια εισοδήματά τους κυμαίνονται από 13.000 έως 23.500 ευρώ. Εάν τα ετήσια εισοδήματά τους είναι μεγαλύτερα από 23.500 ευρώ και φθάνουν μέχρι τις 32.000 ευρώ θα κληθούν να καταβάλουν φόρους αυξημένους κατά 2.580 έως 2.750 ευρώ ή κατά 107% έως 661,5%, ενώ εάν τα εισοδήματά τους είναι μεγαλύτερα των 32.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με φόρους αυξημένους κατά 2.670 έως 2.720 ευρώ!

δ) Οι φορολογούμενοι με 4 προστατευόμενα τέκνα που ήταν μέχρι τώρα αφορολόγητοι εφόσον δήλωναν εισοδήματα μέχρι 25.500 ευρώ, θα υποχρεωθούν να καταβάλουν για πρώτη φορά ετήσιους φόρους από 180 έως 2.430 ευρώ, εφόσον τα ετήσια εισοδήματά τους κυμαίνονται πάνω από 15.000 και μέχρι 25.000 ευρώ. Εάν τα ετήσια εισοδήματά τους είναι μεγαλύτερα από 25.000 ευρώ και φθάνουν μέχρι τις 32.000 ευρώ θα κληθούν να καταβάλουν
φόρους αυξημένους κατά 2.550 έως 2.730 ευρώ ή κατά 133,2% έως 1.961,5% (!), ενώ εάν τα εισοδήματά τους είναι μεγαλύτερα των 32.000 ευρώ θα επιβαρυνθούν με φόρους αυξημένους κατά 2.650 έως 2.700 ευρώ!

5) Αυξήθηκαν κατά 13% έως και 200% τα ποσά των «αντικειμενικών δαπανών» ή «τεκμηρίων» διαβίωσης για κατοικίες, ΙΧ αυτοκίνητα, πισίνες και σκάφη αναψυχής). Έτσι, τα ελάχιστα όρια εισοδημάτων του έτους 2011, τα οποία πρέπει να εμφανίσουν το 2012 στην
Εφορία όλα τα φυσικά πρόσωπα, βάσει των «αντικειμενικών δαπανών» ή «τεκμηρίων»
διαβίωσης (για τις χρησιμοποιηθείσες κατοικίες και πισίνες και τα χρησιμοποιηθέντα ΙΧ αυτοκίνητα και θαλάσσια σκάφη) θα είναι αυξημένα κατά 13% έως και 200%.

6) Ο τρόπος υπολογισμού του ποσού των αποδείξεων που πρέπει να συγκεντρώσει κάθε φορολογούμενος για να κατοχυρώσει το αφορολόγητο όριο άλλαξε για τα εισοδήματα που αποκτήθηκαν το 2011 και θα φορολογηθούν φέτος. Κατ’ αρχήν αποδείξεις πρέπει να έχει μαζέψει κάθε φορολογούμενος, ακόμη κι αν το συνολικό ατομικό εισόδημά του είναι
χαμηλότερο των 6.000 ευρώ! Από κει και πέρα για να κατοχυρώσει ως αφορολόγητα τα πρώτα 5.000 ευρώ του εισοδήματός του, ο κάθε φορολογούμενος πρέπει να έχει συγκεντρώσει αποδείξεις δαπανών έτους 2011 αξίας ίσης με το 25% του ετησίου ατομικού εισοδήματός του! Π.χ. για εισόδημα 2.000 ευρώ χρειάζονται αποδείξεις 500 ευρώ, για εισόδημα 4.000 ευρώ απαιτούνται αποδείξεις 1.000 ευρώ, για εισόδημα 7.000 ευρώ απαιτούνται αποδείξεις 1.750 ευρώ, για εισόδημα 10.000 ευρώ χρειάζονται αποδείξεις 2.500 ευρώ, για εισόδημα 20.000 ευρώ πρέπει να μαζευτούν αποδείξεις 5.000 ευρώ, για εισόδημα 50.000 ευρώ χρειάζονται αποδείξεις 12.500 ευρώ, ενώ για εισόδημα 100.000 ευρώ χρειάζονται αποδείξεις 25.000 ευρώ! Αν δεν έχει καταφέρει ο φορολογούμενος να μαζέψει την απαιτούμενη αξία αποδείξεων τότε επί της διαφοράς που δεν έχει καλύψει θα πληρώσει φόρο 10%. Επιπλέον, καταργήθηκε η έκπτωση φόρου που χορηγείτο σε κάθε περίπτωση που ο φορολογούμενος μάζευε αποδείξεις αξίας μεγαλύτερης της απαιτούμενης για την κάλυψη του αφορολογήτου. Η έκπτωση αυτή υπολογιζόταν με συντελεστή 10% επί της πρόσθετης διαφοράς μεταξύ της αξίας των αποδείξεων που απαιτείται για την κάλυψη του αφορολογήτου και της αξίας των αποδείξεων που συγκεντρώνει ο φορολογούμενος.

7) Οι εκπτώσεις των προσωπικών δαπανών του φορολογούμενου για ιατρικές επισκέψεις και
εξετάσεις, για ασφαλιστικές εισφορές (προς τον ΟΑΕΕ ή άλλα ταμεία αυτοαπασχολουμένων) και για τόκους στεγαστικών δανείων πρώτης κατοικίας που συνήφθησαν πριν την 31η-2-2002 δεν θα γίνονται πλέον από το εισόδημα του φορολογούμενου αλλά σε ποσοστό 10% από τον φόρο που αναλογεί στο εισόδημα.

8) Καταργήθηκε η διάταξη που προέβλεπε την έκπτωση του 20% των δικηγορικών αμοιβών από το φόρο εισοδήματος.

9) Οι εκπτώσεις των υπολοίπων δαπανών από το φόρο εισοδήματος (για ενοίκια, δίδακτρα φροντιστηρίων, νοσήλια, ασφάλιστρα ζωής, δωρεές, διατροφή κ.λπ.) έχουν περιοριστεί σημαντικά. Θα εκπίπτουν πλέον σε ποσοστό 10% αντί 20% που προέβλεπε η νομοθεσία για τα εισοδήματα του 2010.

10) Περικόπτεται σημαντικά η μείωση φόρου που προκύπτει για τους φορολογούμενους με αναπηρία 67% και άνω, τους τυφλούς, τους νεφροπαθείς και τα θύματα πολέμου, λόγω έκπτωσης δαπανών χωρίς δικαιολογητικά από το εισόδημα. Το συνολικό ποσό των δαπανών που αναγνωρίζεται περιορίζεται από τα 2.400 στα 2.000 ευρώ και δεν αφαιρείται πλέον
από το εισόδημα αλλά προσαυξάνει το αφορολόγητο όριο. Με τον τρόπο αυτό, το
μειωμένο από τα 2.400 στα 2.000 ευρώ ποσό των δαπανών που αναγνωρίζεται δεν
εκπίπτει πλέον από το πάνω μέρος του εισοδήματος του φορολογούμενου, όπου οι
συντελεστές φόρου μπορεί να είναι υψηλοί και το όφελος της έκπτωσης μεγάλο,
αλλά από το κάτω μέρος του εισοδήματος όπου ο συντελεστής φόρου είναι χαμηλός!

11) Ο συμπληρωματικός φόρος που επιβάλλεται με συντελεστές 1,5% και 3% στα εισοδήματα από ακίνητα δεν θα περιορίζεται πλέον στο ύψος του κύριου φόρου εισοδήματος.
Επιπλέον ο φόρος αυτός θα επιβάλλεται με συντελεστή αυξημένο από 1,5% σε 3% σε
μισθώματα που προέρχονται από επαγγελματικές ή εμπορικές μισθώσεις.

12) Καταργείται η απαλλαγή από το φόρο εισοδήματος που ίσχυε για τα καθαρά κέρδη μέχρι 30.000 ευρώ που αποκτούν νέοι επιτηδευματίες ηλικίας κάτω των 35 ετών για τα 3 πρώτα
χρόνια από την έναρξη λειτουργίας των επιχειρήσεών τους. Η κατάργηση ισχύει αναδρομικά για τα εισοδήματα του 2011. Συνεπώς, και αυτοί οι επιτηδευματίες θα επιβαρυνθούν με σημαντικού ύψους φόρους εισοδήματος, αφού το αφορολόγητο όριο πέφτει γι’ αυτούς από τις 30.000 στις 5.000 ευρώ!